ادغام بانک‌های نظامی
اواخر سال ۹۷ خبر ادغام پنج بانک نظامی (بانک حکمت ایرانیان، بانک قوامین، بانک انصار، بانک مهر اقتصاد و موسسه اعتباری کوثر) در بانک سپه منتشر شد. این ایده در سال ۹۶ مطرح شد اما خبر قطعی شدن آن در سال ۹۷ اتفاق افتاد. با قطعی شدن این موضوع نگرانی‌هایی برای مشتریان بانک‌ها که اطلاعاتی راجع به دلایل ادغام بانک‌ها و تاثیرات آن نمی‌دانستد به وجود آمد.
در ابتدا لازم است به این نکته اشاره کنیم که طرح ادغام بانک‌های نظامی کاری بسیار پیچیده و عظیم بود که با پشتکار و مدیریت دقیق در حوزه نظارت بانک مرکزی، همراهی صمیمانه و خوب بانک‌های ادغامی، ستاد کل نیروهای مسلح، وزارت امور اقتصادی و دارایی و مدیران تلاشگر بانک سپه در طول دو سال و نیم به سرانجام رسید. انجام این پروژه، یکی از مهمترین برنامه‌های اصلاح نظام بانکی بود که با تدابیر مقام معظم رهبری و تاکیدات ریاست جمهوری با جدیت آغاز و با یک کار فشرده به نتیجه رسید.
ادغام بانک‌ها به چه معناست و چه زمانی اتفاق می‌افتد؟
لازم است تعریفی از کلمه‌ی ادغام ارائه دهیم که این موضوع کمی روشن‌تر شود. معنای ادغام بانکی چیست؟ چه زمانی باید از این ترفند استفاده کنیم؟ بسیاری از اقتصاددانان و کارشناسان حوزه اقتصاد و بانکداری، ادغام را آخرین راه حل رفع مشکل یک بانک می‌دانند. به عبارت دیگر ادغام به معنای ترکیب دو یا چند بانک با یکدیگر و ساخت بانکی جدید است که البته این ادغام می‌تواند به صورتی انجام شود که چند بانک در بانکی دیگر ادغام شوند اما بانک جدیدی به وجود نیاید بلکه بانکی بزرگتر، دیگر
بانک‌های کوچک را خریده و در خود ادغام نماید و بانکی که از این ادغام باقی مانده‌است مالک مسئولیت دارایی و تعهدات بانک مالک شده را بر عهده می‌گیرد.
بعد از ادغام بانک‌های نظامی سوالات زیادی مطرح می‌شود که ما در این مطلب سعی در پاسخ دادن به آنها داریم.
آیا ادغام بانک‌ها به معنای تعدیل نیروی کار در شعب ادغام شده و بیکاری آن‌هاست؟
شاید این یکی از اولین سوال‌هایی باشد که ذهن مخاطبان را درگیر می‌کند. تعدیل نیرو به طور طبیعی بعد از هر ادغامی وجود دارد؛ اما بحث اصلی بر سر میزان، نحوه و نوع تعدیل نیرویی است که قرار است انجام شود. مدیرعامل بانک سپه اعلام کرد که هیچ‌گونه تعدیل نیروی انسانی برای هیچ یک از سطوح پرسنلی بانک‌های ادغامی در دستور کار نیست. وی با اشاره به روند موفق ادغام بانک‌های وابسته به نیروهای مسلح در بانک سپه اعلام کرد یکی از موارد مهم در خصوص اجرای این ماموریت ملی بهره‌مندی از نیروی انسانی این بانک‌ها است و اظهار کرد: از جمله موارد مهمی که از همان ابتدای ماموریت ملی ادغام مورد توجه و تاکید بوده بهره‌مندی از نیروی انسانی بانک‌های ادغامی و تامین امنیت شغلی است. بهره‌گیری از تمام ظرفیت بانک‌های ادغامی، ترکیب تجربه و نیروی جوانی با ادغام و سرمایه دانستن ظرفیت‌های موجود در بانک‌های ادغامی از موارد مهمی است که در این روند نسبت به کارکنان باید مورد توجه قرار بگیرد. در ادامه اعلام شد در هیچ‌کدام از بانک‌ها تعدیل نیرو اتفاق نمی‌افتد و کلیه کارکنان شاغل در بانک‌ها و موسسات اعتباری که شامل این طرح ادغام می‌شوند همانند گذشته مشغول به فعالیت بوده و تمامی حقوق و مزایای آنان مطابق قراردادهای منعقد شده‌ی قبلی برقرار می‌باشد.
پس از اطمینان از وضعیت کارکنان بانک‌های ادغامی، موضوع بعدی که مطرح می‌شود مزایا و معایب طرح ادغام بانکی است که در ادامه به آن می‌پردازیم:
مزایای ادغام بانک‌های نظامی:
شاید یکی از اولین و مثبت‌ترین مزایای ادغام بانک‌ها، کاهش تعداد شعب فیزیکی و نیز کاهش تعداد مدیران و اعضای هیئت مدیره و معاونان و… بانک‌ها است. با سریع‌تر شدن بانک‌ها، هم بهره‌وری افزایش یافته و هم قیمت تمام شده خدمات به شدت کاهش می‌یابد. اصولا بانک‌های کوچک، بهره‌وری پایینی دارند که در صورت ادغام شاهد تحول مثبتی در عملکرد آنها خواهیم بود. ادغام بانک‌ها باعث ارائه خدمات بهتر به مشتریان، کنترل و تزریق آرامش به پول و بهبود وضعیت سود سپرده و سود بین بانکی، منافع و راحتی را برای مردم در ارتباطات بانکی ایجاد می‌کند. ادغام بانک‌های کوچک از جمله مواردی است که بر روند کنونی سود سپرده‌ها و سود بین بانکی تاثیر گذاشته تا بانک‌ها از سود سپرده ۱۵ درصدی برخوردار شوند. احتمال ورشکستگی بانک‌ها کمتر می‌شود، شاخص‌های مالی بهبود پیدا میکنند و سرمایه مردم از بانک‌های کوچک به یک بانک معتبر منتقل می‌شود.
بنابراین ادغام بانک‌های نظامی علاوه بر اینکه یکی از پروندهای مهم بانکی را به اتمام می‌رساند و موجب ارتقای بانکداری می‌شود، می‌تواند با تمرکز چندین بانک در یک بانک، خدمات بهتری را به مردم ارائه کند و با کنترل پول و سودهای سپرده بانکی که مردم و معیشت آنها را به دلیل بازپرداخت اقساط وام‌ها تحت تاثیر قرار می‌دهد، نقش موثری برای مردم داشته باشد و آنها را کمتر تحت فشار سودهای سرسام‌آور بانکی قرار دهد.
معایب ادغام بانک‌های نظامی
یکی از مشکلات بزرگ نظام بانکی این است که بانک‌های کشور در گذشته شعب متعددی را خریداری کردند و بخشی از دارایی بانک‌ها را اموال نقدناپذیر ملکی تشکیل داده است. این موضوع در بانک‌های نظامی نیز به چشم می‌خورد. بنابراین ادغام این بانک‌ها باعث می‌شود که همه مشکلات در یک بانک جمع شود از طرفی بسیاری از بانک‌های ادغامی شعب مختلفی را کنار هم دارند. موضوع بعدی پست و جایگاه کارکنان بانک‌ها است که طبق مصوبه‌ی دولت در بخش ستادی مشغول به کار شدند. موضوع مهم بعدی چگونگی انتقال سوابق بیمه‌ای است که باعث بازنشستگی زود هنگام عده‌ای از کارکنان می‌گردد.
و اما موضوع مهم اصلی وضعیت مشتریان این بانک‌ها پس از ادغام است که در ادامه به آن می‌پردازیم:
وضعیت مشتریان و سهامداران بانک‌های ادغامی:
به‌منظور حفظ و ایفای حقوق تمامی سهامداران بانک‌ها و مؤسسات اعتباری تحت ادغام و با عنایت به بررسی‌های کارشناسی همه‌جانبه و هماهنگی انجام‌گرفته با سازمان بورس و اوراق بهادار، چارچوب مدونی برای این مهم تنظیم‌شده و طبق برنامه، هر یک از بانک‌ها و مؤسسات اعتباری یاد شده نسبت به تعیین تکلیف وضعیت سهامداران مرتبط با خود اقدام میکنند و به‌تمامی سهامداران اطمینان داده می‌شود کلیه حقوق آنها کاملا رعایت خواهد شد. ارائه خدمات بانکی به تمامی مشتریان اعم از سپرده‌گذاران و تسهیلات‌گیرندگان توسط بانک‌ها و موسسه اعتباری یادشده، با مدیریت و راهبری بانک سپه طبق روال عادی قبلی به قوت خود ادامه می‌یابد و مشتریان می‌توانند خدمات مزبور را همانند گذشته در چارچوب قراردادهای سپرده‌گذاری، تسهیلاتی و سایر قراردادهای منعقده قبلی دریافت کنند.
ارائه‌ی تسهیلات پس از ادغام نهایی اعطای تسهیلات و ایجاد تعهدات وفق سیاست‌ها و ضوابط اعتباری بانک متبوع می باشد.شرایط ضمانت اعطای تسهیلات و ایجاد تعهدات بر اساس سیاست‌ها و ضوابط اعتباری بانک متبوع و فصل چهارم بخشنامه شماره ۳ اعتبارات می‌باشد. با توجه به تمهیدات در نظر گرفته شده کلیه واحد‌ها و موسسات پس از ادغام، خدمات شتابی به مشتریان ارائه خواهند داد. ارائه خدمات ارزی تمامی واحد‌ها هم طبق قوانین بانک سپه خواهد بود. شماره حساب سپرده‌ها در واحدهای ادغام شونده، تا زمان استفاده از سیستم‌های فعلی به روال قبل بوده و پس از ادغام و یکپارچه سازی سیستم‌های بانکی شماره حساب سپرده‌ها تغییر خواهد کرد و مراتب به نفع مقتضی به تمامی مشتریان اطلاع رسانی خواهد شد. لازم به ذکر است که با تغییر شماره حساب سپرده‌ها دفترچه‌های مربوط به صورت متحدالشکل چاپ و در اختیار مشتریان قرار خواهد گرفت. روال صندوق‌های سرمایه گذاری و نرخ سود آنها با ادغام دچار تغییر نمی‌شود و به موضوع ادغام مرتبط نیست و محدودیتی در برداشت از سپرده‌ها نخواهد بود.
نرخ سود سپرده‌ها قبل از ادغام به قوت خود باقیست و در صورت تغییر اطلاع رسانی خواهد شد و پس از ادغام با رعایت قوانین و مقررات و مطابق با ابلاغیه‌های بانک مرکزی منعقد خواهد شد. در خصوص سهامداران حقیقی و حقوقی غیر وابسته که در زمان تعیین شده برای واگذاری سهام خود مراجعه ننموده‌اند مبلغ معادل ارزش کارشناسی تعیین شده توسط هیات کارشناسان رسمی در حساب بستانکار، جداگانه نزد بانک سپه نگهداری می‌شود و در زمان مراجعه ذینفع متعاقب اتمام ارزش گذاری با ایشان تسویه خواهد شد.
سوال مهم دیگری که مطرح می‌شود این است که:
آیا امکان خرید سهام پس از ادغام وجود دارد؟
پاسخ این سوال روشن است، امکان خرید سهام از بانک سپه پس از ادغام وجود ندارد. چرا که کلیه سهام بانک سپه، سهامی خاص است و تنها سهامدار آن دولت محترم جمهوری اسلامی ایران است.
(بدون امتیاز)
