
یکی از دلایلی که هنوز خیلی از مردم به استفاده از صندوق امانات روی نیاوردهاند، تصور آنها از قیمت این صندوقهاست. این در حالی است که اگر کسی یک شئ قیمتی داشته باشد منطقی است که با یک هزینهی کم نسبت به ارزش داراییاش آن را در جایی امن قرار دهد تا مبادا آسیبی به آن برسد.
شما با هزینهای کمتر از ۲۰۰ هزار تومان در سال که این قیمت در بانکهای مختلف مقداری متفاوت دارد میتوانید یک صندوق امانت اجاره کنید. البته نیاز است ودیعهای هم به بانک پرداخت کنید که مقدار آن هشت برابر اجارهایست که در سال پرداخت میکنید. یعنی به عنوان مثال اگر بانکی اجارهی صندوق امانتش برای یک سال ۲۵۰ هزار تومان باشد، شما میبایست مبلغ دو میلیون تومان به عنوان ودیعه در ابتدای کار بپردازید. این دو میلیون تومان شما در بانک میماند و هرگاه تصمیم به بیرون آوردن دارایی خود از صندوق امانت گرفتید میتوانید آن ودیعه را از بانک پس بگیرید.
پس این باور اشتباه و رایج که استفاده از صندوق امانات صرفا برای استفاده از قشر پولدار و مرفه جامعه است را باید کنار گذاشت. به نظر منطقی میآید که داراییای مثل طلا یا سند یا یک وسیلهی گرانقیمت را به جای آن که در خانه نگه دارید، با اندک هزینهای به صندوق امانات بانکها بسپارید تا خیالتان هم راحتتر باشد. چه بسا اجارهی چندین سالهی یک صندوق امانت هزینهای کمتر از خرید یک گاوصندوق کوچک داشته باشد.
برای گرفتن صندوق امانات به چه چیزهایی نیاز داریم؟
به جز ودیعهای که پیش از این گفتیم، برخی بانکها از شما میخواهند که یک حساب سپرده هم در همان بانک باز کنید تا اجازهی گرفتن یک صندوق امانت به شما داده شود. همچنین شما نباید سابقه خرابی در حسابهای مالی داشته باشید. این شامل نداشتن بدهی بانکی، نداشتن چک برگشتی میشود. حتی برخی بانکها مثل بانک ملی ظرفیت مالی شما را هم در نظر میگیرند. و نکتهی دیگر اینکه اگر صاحب صندوق به بانک بدهی داشته باشد و بخواهد با گرفتن اموال داخل صندوق، صندوق را تحویل دهد ابتدا باید با بانک تسویه کند.
البته خیلی از بانکها هم هستند که شرایط خاصی برای اجاره دادن یک صندوق به شما ندارند. اما برای اجارهی صندوق امانت چه مدارکی لازم است؟
مدارک مورد نیاز ممکن است برای هر بانکی متفاوت باشد، اما در بیشتر بانکها داشتن شناسنامه، کارت ملی و کپیهای آنها و چند قطعه عکس کفایت میکند. این مدارک طبیعتا باید برای کسی باشد که صندوق قرار است به نامش باشد. اگر به نام شخص دیگری بخواهید مدارک دیگری هم لازم است. اگر بخواهید به جز خودتان وکیلی هم به صندوق شما دسترسی داشته باشد، ارائهی مدارک وکیل هم الزامی است. حالا اگر بخواهید برای یک شرکت صدوق امانت بگیرید مدارک مورد نیاز شما یک رونوشت از اساسنامه شرکت است به همراه روزنامه رسمی آخرین تغییرات شرکت و صاحبان حق امضا است. با این مدارک شما میتوانید برای شرکتتان هم صندوق امانت بگیرید.
اگر بخواهیم صندوق امانات بگیریم چه کار باید بکنیم؟
مراحل کار گرفتن صندوق امانت اصلا کار پیچیدهای نیست. کافی است به بانکی که این خدمات را ارائه میدهد رفته و فرمی که مربوط به این کار است را پر کنید. سپس کارمندان بانک مدارک شما را بررسی میکنند و سپس با واریز هزینهها میتوانید کلید خود صندوق امانت خود را بگیرید. از این کلید دو نسخه به شما داده میشود که باید به خوبی در حفظ و نگهداری آن کوشا باشید. اما اگر احیانا کلید صندوقتان به هر دلیلی گم شد، بانک مجبور به شکستن قفل صندوق شده تا قفل و کلید جدید به شما دهد. بدیهی است که هزینهی خسارت قفل و کلیدها را از شما خواهند گرفت. و البته حتی اگر یکی از این کلیدها گم شود باید خیلی زود خبر مفقودی را به بانک گزارش دهید تا اعمالات لازم انجام شود.
البته بانکها امروزه در پی الکترونیکی کردن این قفلها هستند و بعضی بانکها مثل بانک سامان به این مهم دست پیدا کردند و در حال حاضر برای باز کردن یک قفل صندوق به جز کلید مخصوص آن قفل به اثر انگشت صاحب صندوق نیاز است. و همچنین مشتریان بانک این توانایی را دارند که یک رمز عبور هم برای صندوقشان داشته باشند.
متاسفانه هنوز در کشور ما استفاده از صندوقهای امانت جا نیفتاده و رایج نیست. به گفتهی چندی از مدیران بانکهای تهران به طور میانگین از هر ۱۰۰ نفری که به بانک مراجعه میکنند تنها یک نفر سر و کارش با صندوق امانات است و این نشان از عدم محبوبیت صندوق امانات در میان مردم است. البته عدم این محبوبیت میتواند عدم اطلاعرسانی خوب باشد. جالب است بدانید پلیس مبارزه با سرقت بارها برای فرهنگسازی استفاده از صندوقهای امانت به جای بهکار گیری از گاوصندوقهای خانگی بهخاطر جلوگیری از سرقتهایی که از منازل میشود تاکید کرده است.
امنیت صندوقهای امانات در چه حدی است؟
مطمئن باشید امنیت هر صندوق امانتی از امنیت خانههای معمولی بیشتر است. اما از جمله تدابیر امنیتی میتوان به داشتن یک سیستم امنیتی قوی برای درب ورودی خزانه اشاره کرد. دربی که مجهز به سیستم کارتخوان است و تنها با داشتن کارت میتوان و داشتن رمز قفلها میتوان به آن وارد شد. صندوقها همیشه در یک مکان امن در بانک قرار دارند و در هنگام هر ورودی توسط خزانهدار درب بسته میشود و دوباره هنگام خروج در باز میشود. همچنین این صندوقها در محلی هستند که مجهز به سیستم ضد حریق و دزدگیرهای قوی هستند.
معایب صندوقهای امانات:
صندوقهای امانات خیلی هم خالی از ایراد نیستند و ممکن است این ایرادها افرادی را مجبور کند که به داشتن همان گاوصندوقها در خانه بسنده کنند. مثلا اینکه زمان استفاده از صندوقها دارای محدودیت است. شما هرگز در شب امکان دسترسی به اموال خود در صندوق را ندارید. چرا که سیستم صندوقهای امانات با زمان اداری کار میکند.
اگر صاحب صندوق فوت شود چه اتفاقی میافتد؟
بدیهی است که تنها صاحب صندوق و وکیل او میتوانند دسترسی به صندوق داشته باشند، اما اگر صاحب صندوق فوت کند وارث او باید مراحل انحصار وراثت را طی کرده و سپس به بانک مراجعه کند و با تنظیم صورتجلسههای مربوط محتویات صندوق را دریافت کند. این مراحل البته کمی زمانبر هستند.